Sử 9- Bài 2 : LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU TỪ GIỮA NHỮNG NĂM 70 ĐẾN ĐẦU NHỮNG NĂM 90 CỦA THẾ KỶ XX (

Sử 9- Bài 2 : LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU TỪ GIỮA NHỮNG NĂM 70 ĐẾN ĐẦU NHỮNG NĂM 90 CỦA THẾ KỶ XX ( 1975-1991).​

I. Sự khủng hoảng và tan rã của Liên Bang Xô Viết :

* Hoàn cảnh :

- Năm 1973 khủng hoảng dầu mỏ thế giới dẫn đến cuộc khủng hỏang chung của thế giới . Thế giới yêu cầu đổi mới , thích nghi về kinh tế ,chính trị ,xã hội trước sự phát triển vượt bậc của khoa học kỹ thuật và xu hướng quốc tế hóa cao .

- Trong khi đó những nhà lãnh đạo Xô Viết chủ quan cho rằng quan hệ sản xuất XHCN không chịu tác động chung . Mô hình cơ chế cũ của CNXH ở Liên Xô không còn phù hợp , vì đã không tiến hành cải cách nên đã cản trở sự phát tiển về mọi mặt dẫn dến tình trạng trì trệ .

* Tình hình kinh tế , chính trị và xã hội của Liên xô giữa những năm 1970 đến đầu những năm 1990:

+ Kinh tế khủng hỏang, công nông nghiệp trì trệ , lương thực và thực phẩm ngày càng khan hiếm , đời sống nhân dân khó khăn .

+ Chính trị xã hội mất ổn định .

* Tháng 3-1985 Goóc ba chóp đề ra đường lối cải tổ:

+ Mục đích : khắc phục những sai lầm, thiếu sót, đưa đất nước ra khỏi khủng hoảng và xây dựng một chủ nghĩa xã hội theo đúng bản chất và ý nghĩa nhân văn .

+ Nội dung: lập chế độ Tổng thống, thực hiện đa đảng, chuyển nền kinh tế sang cơ chế thị trường.

+ Kết quả công cuộc cải tổ : kinh tế suy sụp,chính trị rối loạn , tệ nạn xã hội phát triển , xung đột giữa các dân tộc và sắc tộc .

Thực chất của cải tổ là từ bỏ và phá vỡ CNXH, xa rời chủ nghĩa Mác- Lê nin , nên kinh tế lún sâu vào khủng hoảng .

* Những sự kiện về sự sụp đổ của Liên Bang Xô Viết :

+ 19-8-1991: đảo chánh lật đổ Goóc ba chóp bị thất bại ; Đảng Cộng Sản Liên Xô ngừng hoạt động;chính phủ Xô Viết bị giải thể ,11 nước Cộng hòa tuyên bố độc lập thành lập cộng đồng các quốc gia độc lập SNG.(21-12-1991)

+ 25-12-1992 chấm dứt chế độ XHCN ở Liên Xô tồn tại 74 năm

Lược đồ các nước SNG




II . Cuộc khủng hoảng và tan rã của chế độ XHCN ở các nước Đông Âu :* Tình hình các nước Đông Âu cuối những năm 70 đầu những năm 80 : Kinh tế khủng hỏang gay gắt ; chính trị mất ổn định .

* Diễn biến sự sụp đổ chế độ XHCN ở các nước Đông Âu :

-Cuối năm1988 khởi đầu từ Ba lan . lan nhanh sang Hunggari, Tiệp Khắc , CHDC Đức , Bungari, Nam Tư, An ba ni :mít tinh , biểu tình .

- Được sự hỗ trợ của các thế lực phương Tây , Đông Âu phải cải cách kinh tế , thực hiện đa nguyên về chính trị ….., tiế hành tổng tuyển cử tự do

*Kết quả : các đảng cộng sản bị thất bại , cuối 1989 chế độ XHCN bị sụp đổ ở Đông Âu

*Hậu quả :

-Hệ thống XHCN thế giới bị sụp đổ .

-28-6-1991: SEV ngừng hoạt động

-1-7-1991 Vác sa va giải thể

* Nguyên nhân sự sụp đổ :

-Kinh tế khủng hỏang .

-Rập khuôn mô hình ở Liên Xô .

- Sai lầm và tha hóa về đạo đức của một bộ phận lãnh đạo.

-Chậm sửa đổi .

-Sự chống phá của các thế lực trong và ngoài nước .

-Nhân dân bất bình với các nhà lãnh đạo, đòi phải thay đổi .



Tổng thống Gooc ba chóp

Đoàn thị Hồng Điệp sưu tầm và biên tập.​